Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

9 Februari 2022

Eta Carinae: 3-D Model van de Gevaarlijkste Ster Waarvan We Weten

Credit Filmpje: NASA, CXC, April Hobart; Tekst: Michael F. Corcoran (NASA, Catholic Univ., HEAPOW)

Uitleg: Wat is de gevaarlijkste ster in de buurt van de Aarde? Velen geloven dat dat η Carinae is, een dubbelstersysteem met ongeveer 100 maal de massa van de Zon op slechts 10.000 lichtjaar afstand van de Aarde. η Carinae is een tikkende tijdbom, die in slecht enkele miljoenen jaren tijd als supernova zal ontploffen en dan mogelijk de Aarde in gevaarlijke γ-straling zal baden. De ster onderging een opvallende uitbarsting in de jaren '40 van de 19e eeuw, toen het de helderste ster aan de zuidelijke hemel werd, om vervolgens binnen enkele tientallen jaren te vervagen. De ster werd tijdens die uitbarsting niet vernietigd, maar gaat schuil achter een dichte, uitdijende, dubbel-lobbige structuur die bekend staat als de Homunculusnevel en die de dubbelster thans omhult. Studies van dit uitgestoten materiaal leveren forensische aanwijzigen omtrent de uitbarsting. Op basis van waarnemingen met NASA satellieten kunnen we nu de vorm van dit debris in 3-D visualiseren, van infrarood licht, via zichtbaar en ultraviolet licht, to de buitenste schil van miljoen graden heet plasma dat alleen in rötgenstraling zichtbaar is.