Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

1 September 2021

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Dansende Spoken: Kromme Jets van Actieve Melkwegstelsels

Credit: Jayanne English & Ray Norris, EMU-ASKAP, DES; Tekst: Jayanne English (Univ. van Manitoba)

Uitleg: Waarom schieten melkwegstelsels jets (straalstromen) die op spoken lijken? En waarom lijken die te dansen? De gekromde en opgepofte jets die vanuit de supermassieve zwarte gaten in de centra van twee gaststelsels (midden boven en linksonder) lijken op niets dat eerder werd waargenomen. Ze werden ontdekt door sterrenkundigen die met behulp van de Australian Square Kilometer Array Pathfinder (ASKAP) radiotelescoop de evolutie van melkwegstelsels in kaart probeerden te brengen. Afbeeldingen die aan deze Evolutionary Map of the Universe survey voorafgingen toonden slechts vormeloze klonten. Maar vergelijking van de relatieve hoeveelheden uitgestraalde energie onthulden uiteindelijk dat de opgloeiende, langgerekte structuren werden gevormd door elektronen die rondom magnetische veldlijnen spiraliseerden. Door de radiometingen op een uitzicht in zichtbaar licht (afkomstig van de Dark Energy Survey) te plaatsen konden ze bevestigen dat de elektronenstromen hun oorsprong vinden in de kernen van actieve melkwegstelsels. Doorgaans produceren dergelijke actieve melkwegstelselkernen (AGN) echter rechte jets. Een vooraanstaande veronderstelling voor de geometrische oorsprong van deze vreemd sierlijke vormen is dat het duidt op grootschalige intergalactische winden.