Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

30 Juni 2021

Simulatie: Vorming van de Eerste Sterren

Credit fimpje: Harley Katz (Univ. van Oxford) et al.

Uitleg: Hoe vormden de eerste sterren? Om dat beter te begrijpen werd de SPHINX computersimulatie van stervorming in het heel vroege Heelal gecreëerd, waarvan enkele resultaten in het bovenstaande filmpje worden getoond. De tijd sinds de Oerknal is linksboven weergegeven in miljoenen jaren. Zelfs 100 miljoen jaar na de Big Bang was materie nog te gelijkmatig verdeeld door het Heelal om sterren te kunnen vormen. Afgezien van de kosmische achtergrondstraling was het Heelal donker. Maar al spoedig daarna beginnen geringe verdichtingen van waterstofgas samen te trekken tot de eerste sterren. In het time-lapse filmpje geven paarse tinten gas weer, grijswitte tinten licht, en goudgele tinten straling met voldoende energie om waterstofatomen te ioniseren en deze uiteen te breken in elektrisch geladen elektronen en protonen. De goudgetinte gebieden geven aan waar de meest massieve sterren sterven in krachtige supernova-explosies. De inlas (cirkel) markeert een centraal gebied dat een melkwegstelsel zal worden. De simulatie duurt voort tot het Heelal ongeveer 550 miljoen jaar oud is. Om te testen hoe accuraat de SPHINX simulatie is en de daaraan ten grondslag liggende aannamen, worden de resultaten niet alleen vergeleken met huidige diepe waarnemingen, maar ook met meer directe waarnemingen van het vroege Heelal die zijn gepland met NASA's James Webb Ruimtetelescoop — die naar verwachting eind dit jaar zal worden gelanceerd.