Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

2 September 2022

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

M 51: Het Draaikolkstelsel

Credit & Copyright: Fabian Neyer

Uitleg: Volg in het sterrenbeeld Grote Beer de sterren in het handvat van het Steelpannetje, in de richting die van het pannetje afwijst, tot je uitkomt bij de laatste heldere ster in het handvat. Laat je telescoop dan een beetje naar het zuidwesten afzakken en met een beetje geluk vind je dit adembenemende paar van met elkaar wisselwerkende melkwegstelsels, die samen het 51e object vormen in de beroemde catalogus van Charles Messier. Het grote melkwegstelsel met zijn prominente spiraalstructuur — waarschijnlijk de eerstontdekte spiraalnevel — is ook gecatalogiseerd als NGC 5194. De spiraalarmen en stoflanen lopen duidelijk vóór het begeleidende stelsel, NGC 5195 (links), langs. Het stelselpaar staat op een afstand van circa 31 miljoen lichtjaar en ligt officieel binnen de grenzen van het kleine sterrenbeeld Canes Venatici (Jachthonden). Door kleine telescopen vanaf de grond gezien lijkt M 51 slechts een zwak en vaag vlekje licht, maar diepe opnamen zoals deze onthullen de opmerkelijke kleuren en details in het zwakke getijdenpuin rondom de wisselwerkende melkwegstelsels. De afbeelding omvat ook bijna 90 uur aan opnamen door een smalbandfilter dat de enorme rood opgloeiende wolk van geïoniseerd waterstofgas onthult, dat pas vrij recent werd ontdekt in het M 51 systeem.