Astronomy Picture of the Day   [NL]

Ontdek het heelal! (of: [NL])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

9 Januari 2010
Zie Uitleg.  Door op de afbeelding te klikken
   laadt u de versie met de hoogst beschikbare resolutie.

Het Andromeda Eilanduniversum
Credit & Copyright: Martin Pugh

Uitleg: Het verste object dat makkelijk met het blote oog te zien is, is M 31, het grote Andromedastelsel dat zo'n 2½ miljoen lichtjaar van ons vandaan staat. Maar zonder een telescoop ziet zelfs een immens spiraalstelsel — met een diameter van meer dan 200.000 lichtjaar — er als niet meer dan een zwakke nevelige wolk in het sterrenbeeld Andromeda uit. Daarentegen zijn een heldere gele kern, donkere windende stoflanen, en prachtige blauwe spiraalarmen en sterclusters vastgelegd in deze digitale telescoopopname. Smalband opnamen die de emissie van waterstofatomen vastleggen benadrukken de rozerode stervormingsgebieden langs de prachtige blauwe spiraalarmen en jonge sterclusters. Hoewel zelfs mensen die maar zo nu en dan een blik op de hemel werpen hedentendage geïnspireerd worden door de wetenschap dat er vele verre melkwegstelsels zoals M 31 zijn, was dit fundamentele concept onder sterrenkundigen in het begin van de 20e eeuw nog onderwerp van hevig debat. Waren deze "spiraalnevels" slechts verre onderdelen van ons eigen Melkwegstelsel, of waren het "eilanduniversa" — systemen van sterren op veel grotere afstand en elk vergelijkbaar met de Melkweg zelf? Deze vraag stond centraal tijdens het beroemde debat tussen Shapley en Curtis, dat in 1920 werd gehouden en waarvan de uitslag eind jaren '20 bekend werd dankzij waarnemingen van M 31 waaruit bleek dat Andromeda een eilanduniversum was.

Nieuwsbericht: APOD redakteur geeft lezing in Houghton, Michigan, op donderdag 14 januari.
Morgen: maanbolletje


◀  | Archief [NL] (of: [EN]) | Index | Zoek | Kalender | RSS | Sterrenkundige termen [NL] | Onderwijs | Meer over APOD [NL] | Forum |  ▶

Auteurs & redacteuren: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling: Rolf A. Jansen (ASU)
NASA Official: Phillip Newman. Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices [EN]
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.

visitors since 2015-08-26T02:00:00