Astronomy Picture of the Day   [NL]

Ontdek het heelal! (of: [NL])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

27 Juni 2008
Zie Uitleg.  Door op de afbeelding te klikken
   laadt u de versie met de hoogst beschikbare resolutie.

M 81: Hoe een Zwart Gat te Voeren
Credit: Röntgen: NASA/CXC/Wisconsin / D.Pooley & CfA / A.Zezas;
Zichtbaar licht: NASA/ESA/CfA / A.Zezas; Ultraviolet: NASA/JPL-Caltech/CfA / J.Huchra et al.; Infrarood: NASA/JPL-Caltech/CfA

Uitleg: Deze indrukwekkende kleurencomposiet toont het spiraalstelsel M 81 op vele verschillende golflengten van het electromagnetische spectrum. De afbeelding combineert röntgenmetingen (blauw) van het Chandra Observatorium, een ultravioletopname (paars) van de GALEX satelliet, een opname in zichtbaar licht (groen) van de Hubble Ruimtetelescoop, en infraroodbeelden (roze) gemaakt door de Spitzer Ruimtetelescoop. De inlas benadrukt de röntgenstraling afkomstig van meerdere zwarte gaten in M 81, waaronder normale zwarte gaten in dubbelstersystemen met ongeveer 10 maal de massa van de Zon, maar ook het centrale supermassieve zwarte gat dat meer dan 70 miljoen zonsmassa's weegt. Een vergelijking van computermodellen van de door het reusachtige zwarte gat uitgestraalde energie met deze metingen op vele golflengten suggereert dat het relatief eenvoudig is dit monster te voeden — energie en straling komt vrij naarmate materie in het centrale gebied naar binnen spiraliseert en daarbij een accretieschijf vormt. Dit proces lijkt niet te verschillen van het accretieproces dat de gewone zwarte gaten voedt, ook al is het centrale zwarte gat miljoenen malen massiever. M 81 zelf meet ongeveer 70.000 lichtjaar in doorsnede en bevindt zich op een afstand van slechts 12 miljoen lichtjaar in de richting van het noordelijke sterrenbeeld Ursa Maior (Grote Beer).

Morgen: lichtweekend


| Archief [NL] (of: [EN]) | Index | Zoek | Kalender | RSS | Sterrenkundige termen [NL] | Onderwijs | Meer over APOD [NL] | Forum |  >

Auteurs & redacteuren: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling: Rolf A. Jansen (ASU)
NASA Official: Phillip Newman. Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices [EN]
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.

visitors since 2015-08-26T02:00:00