Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

29 December 2005

De Irisnevel Gezien door de CFHT
Credit & Copyright: Jean-Charles Cuillandre (CFHT), Hawaiian Starlight, CFHT

Uitleg: Als tere kosmische bloemblaadjes zijn deze wolken van interstellair stof en gas ontloken in de vruchtbare stervelden op een afstand van 1300 lichtjaar in het sterrenbeeld Cepheus. Deze nevel, die soms de Irisnevel wordt genoemd en anderszins plichtsgetrouw gecatalogiseerd is als NGC 7023, is niet de enige nevel in de nachthemel die de vergelijking met bloemen ontlokt. Niettemin laat deze mooie digitale opname in indrukwekkend detail de verschillende kleurschakeringen en symmetrieën in de Irisnevel zien. Binnenin de Iris omringt stoffig nevelmateriaal een massieve, hete jonge ster die zich nog aan het vormen is. Filamenten van kosmisch stof in de binnendelen gloeien op met een rozerode fotoluminescentie, doordat sommige stofdeeltjes de onzichtbare ultraviolete straling van de ster effectief omzetten in zichtbaar rood licht. Toch is de dominante kleur van de nevel blauw, wat karakteristiek is voor stof deeltjes die sterlicht weerkaatsen. Donkere, verduisterende wolken van stof en koud moleculair gas zijn eveneens aanwezig en maken dat het oog andere verwrongen en tot de verbeelding sprekende vormen ziet. Infrarode waarnemingen wijzen er op dat deze nevel waarschijnlijk complexe koolstofhoudende molekulen bevat die bekend staan onder de noemer Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK)s. Zoals hier afgebeeld meet de Irisnevel ongeveer 6 lichtjaar in doorsnede.