Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

21 Juli 2005

Röntgensterren in 47 Tuc
Credit: C. Heinke (Northwestern U.) et al. CXC, NASA

Uitleg: Afbeeldingen in zichtbaar licht laten zien dat het centrale deel van bolvormige stercluster 47 Tucanae volgepakt is met sterren, die op minder dan een tiende lichtjaar langs elkaar zwermen. Deze Chandra Röntgenopname van het centrum van 47 Tuc, weergegeven in kunstmatige kleuren, toont ook dat de cluster een populaire buurt is voor Röntgensterren, vele waarvan "gewone" sterren zijn die samen met een extreem dichte neutronenster in een baan om een gemeenschappelijke zwaartepunt draaien. Neutronensterren hebben de massa van de Zon, maar hebben een diameter vergelijkbaar met de afmeting van Manhattan Island (New York). Eén van de opmerkelijkste van deze exotische dubbelstersystemen is gecatalogiseerd als 47 Tuc W, een heldere bron nabij het centrum van deze afbeelding. Het systeem bestaat uit een lage-massa ster en een neutronenster die eens per 2,35 milliseconde om zijn as tolt. Dergelijke neutronensterren zijn bij radioastronomen bekend als milliseconde pulsars, waarvan men denkt dat ze tot zulke snelle rotatie zijn opgezwengeld door materiaal dat vanaf de normale ster op de dichte begeleider valt. En juist deze Röntgenwaarnemingen van het 47 Tuc W systeem leggen de link tussen dit opzwengelen dat in andere Röntgendubbelsterren is waargenomen met snel rondtollende milliseconde pulsars.