Astronomy Picture of the Day   [NL]

Ontdek het heelal! (of: [NL])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

30 Juni 2010
Zie Uitleg.  Door uw cursor over de afbeelding te
     bewegen verschijnt een geannoteerde versie.  Door op de afbeelding te
     klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare resolutie.

Kosmische Knal M 49 Schoot Snelle Gaskogel
Credit: Röntgenstraling: NASA / CXC / Penn State / S. Park et al.; Zichtbaar licht: NASA / STScI / UIUC / Y.H. Chu & R. Williams et al.

Uitleg: Wat is die vreemde blauwe "blob" (klodder) uiterst rechts? Niemand weet het zeker, maar het zou een voortrazend overblijfsel kunnen zijn van een krachtige supernova die onverwacht asymmetrisch ontplofte. Het uitdijende puin van supernovarest N 49 verlicht de hemel in deze prachtige composietafbeelding, samengesteld uit beelden van de Chandra en Hubble Ruimtetelescopen. In zichtbaar licht opgloeiende filamenten, weergegeven in gele tinten, en zeer heet röntgenstraling uitzendend gas, weergegeven als blauw, bestrijken ongeveer 30 lichtjaar in ons buurstelseltje, de Grote Magelhaanse Wolk. Het eerste licht van de ontploffende ster bereikte de Aarde reeds duizenden jaren geleden, maar N 49 markeert ook de lokatie van een andere energetische uitbarsting — een extreem intense puls van gammastraling die zo'n 30 jaar geleden, op 5 maart 1979, door satellieten werd geregistreerd. Algemeen wordt aangenomen dat de bron van die flits een zogenaamde magnetar was — een sterkmagnetische, rondtollende neutronenster die werd geboren in dezelfde oeroude sterexplosie die aanleiding gaf tot supernovarest N 49. De magnetar, die midden bovenin zichtbaar is, spoedt zich met een snelheid van meer dan 70.000 km/uur door de puinwolk van de supernova. De blauwe "blob" uiterst rechts werd wellicht asymmetrisch weggeslingerd juist toen de massieve ster ontplofte. Hij lijkt nu met ruim 7 miljoen km/uur van de plaats des onheils vandaan te razen.

Morgen: groene ruimte


◀  | Archief [NL] (of: [EN]) | Index | Zoek | Kalender | RSS | Sterrenkundige termen [NL] | Onderwijs | Meer over APOD [NL] | Forum |  ▶

Auteurs & redacteuren: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling: Rolf A. Jansen (ASU)
NASA Official: Phillip Newman. Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices [EN]
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.

visitors since 2015-08-26T02:00:00