Astronomy Picture of the Day   [NL]

Ontdek het heelal! (of: [NL])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

2 Juli 2009
Zie Uitleg.  Door op de afbeelding te klikken
   laadt u de versie met de hoogst beschikbare resolutie.

Lyman α Blob
Credit: NASA / ESA, CXC, JPL-Caltech, STScI, NAOJ, J.E. Geach (Univ. Durham) et al.
Illustratie: NASA / CXC / M.Weiss

Uitleg: In deze opmerkelijke afbeelding (links), een composiet van röntgen, optische en infrarode waarnemingen vanuit de ruimte en vanaf observatoria op Aarde, ziet u een zogenaamde Lyman α blob, een enorme wolk van waterstofgas met een afmeting van enkele honderdduizenden lichtjaren. Deze gigantische, amoebe-vormige structuur zien we zoals hij was toen het Heelal nog maar 2 miljard jaar oud was (dwz. bijna 12 miljard jaar geleden). Lyman α blobs worden zo genoemd omdat ze sterke lijnstraling uitzenden als gevolg van de Lyman α overgang van waterstofgas. Normaal gesproken treft men Lyman α emissie in het ultraviolete deel van het electromagnetische spectrum aan, maar Lyman α blobs bevinden zich zó ver van ons af, dat hun licht is roodverschoven naar (langere) optische golflengten. Röntgenwaarnemingen (hier blauw van tint) wijzen op de aanwezigheid van een groeiend supermassief zwart gat in het centrum van een actief melkwegstelsel dat zich in de blob bevindt. In de illustratie in het rechterpaneel toont een close-up hoe men denkt dat intense straling en sterke winden vanuit het actieve melkwegstelsel blazen en de bron zijn voor het ioniseren en verhitten van het waterstofgas in de blob. Om precies te zijn zouden Lyman α blobs een vroeg stadium in de vorming van melkwegstelsels kunnen representeren, waarin het omringende gas zó sterk werd verhit dat het verdere snelle aanwas van actieve melkwegstelsels en hun supermassieve zwarte gaten limiteerde.

Morgen: aphelium


◀  | Archief [NL] (of: [EN]) | Index | Zoek | Kalender | RSS | Sterrenkundige termen [NL] | Onderwijs | Meer over APOD [NL] | Forum |  ▶

Auteurs & redacteuren: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling: Rolf A. Jansen (ASU)
NASA Official: Phillip Newman. Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices [EN]
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.

visitors since 2015-08-26T02:00:00